Bài 6: Đất nước nhiều đối núi

A. Ôn tập lí thuyết

1. Đặc điểm chung của địa hình

a. Địa hình đồi núi chiếm phần lớn diện tích nhưng chủ yếu là đồi núi thấp

• Địa hình cao dưới 1000m chiếm 85%, núi trung bình 14%, núi cao trên 2000m chỉ chiếm 1% diện tích cả nước..
• Đồng bằng chỉ chiếm 1/4 diện tích.

b. Cấu trúc địa hình nước ta khá đa dạng

• Địa hình nước ta được vận động Tân kiến tạo làm trẻ lại và có tính phân bậc rõ rệt
• Địa bình thấp dần từ Tây Bắc xuống Đông Nam
• Cấu trúc gồm 2 địa h­ình chính:

         – Hướng TB – ĐN: Từ hữu ngạn sông Hồng đến Bạch Mã

         – Hướng vòng cung: Vùng núi Đông Bắc và Trường Sơn Nam

c. Địa hình vùng nhiệt đới ẩm gió mùa

• Địa hình bị xói mòn, cắt xẻ mạnh do lượng mưa lớn và tập trung theo mùa.
• Trên bề mặt địa hình, dưới rừng có lớp vỏ phong hoá dày, vụn bở được hình thành trong môi trường nóng ẩm, gió mùa, lượng mưa lớn…

d. Địa hình chịu tác động  mạnh mẽ của con người

• Thông qua các hoạt động kinh tế: làm đường giao thông, khai thác mỏ…
• Con người tạo ra nhiều địa hình nhân tạo như: đê, đập, hồ chứa nước, kênh rạch, hầm mỏ, các công trình kiến trúc…

2. Các khu vực địa hình

a. Khu vực đồi núi

* Vùng núi Đông Bắc:

• Giới hạn: Vùng núi phía tả ngạn sông Hồng chủ yếu là đồi núi thấp.
• Gồm các cánh cung lớn mở rộng về phía bắc và đông chụm lại ở Tam Đảo.
• Hướng nghiêng: cao ở Tây Bắc và thấp xuống Đông Nam

* Vùng núi Tây Bắc:

• Giới hạn: Nằm giữa sông Hồng và sông Cả.
• Địa hình cao nhất nước ta, dãy Hoàng Liên Sơn (Phanxipang 3143m). Các dãy núi hướng tây bắc – đông nam, xen giữa là cao nguyên đá vôi (cao nguyên Sơn La, Mộc Châu).

* Vùng núi Bắc Trường Sơn:

• Giới hạn: Từ sông Cả tới dãy núi Bạch Mã.
• Hướng Tây Bắc – Đông Nam .
• Các dãy núi song song, so le nhau dài nhất, cao ở hai đầu, thấp ở giữa.
• Các vùng núi đá vôi (Quảng Bình, Quảng Trị)

* Vùng núi Trường Sơn Nam:

• Các khối núi Kontum, khối núi cực nam tây bắc, sườn tây thoải, sườn đông dốc đứng.
• Các cao nguyên đất đỏ ba dan:  Playku, Đắk Lắk, Mơ Nông, Lâm Viên bề mặt bằng phẳng, độ cao xếp tầng 500 – 800 – 1000m.