Bài 27: Vấn đề phát triển một số ngành công nghiệp trọng điểm

A. Kiến thức trọng tâm

1. Công nghiệp năng lượng

Công nghiệp năng lượng bao gồm:

• Khai thác nguyên, nhiên liệu: Than, dầu khí, các loại khác…
• Sản xuất điện: Thủy điện, nhiệt điện, các loại khác…

a. Công nghiệp khai thác nguyên, nhiên liệu

• Công nghiệp khai thác than:
• Sản lượng liên tục tăng
• Than Antraxit: ở Quảng Ninh, trữ lượng hơn 3 tỉ tấn
• Than nâu:Ở ĐBSH, trừng lượng hàng chục tỉ tấn
• Than Bùn: ở U Minh.
• Công nghiệp khai thác dầu, khí:
• Dầu khí tập trung ở thềm lục địa, trữ lượng vài tỉ tấn dầu và hàng trăm tỉ m3 khí.
• Hai bể trầm tích lớn nhất về trữ lượng là bể Cửu Long và Nam Côn Sơn.
• Khai thác dầu khí bắt đầu từ 1986, sản lượng tăng liên tục.
• Khí đốt ở Nam Côn Sơn từ mỏ Lan Tây, Lan Đỏ -> sản xuất khí điện đạm ( Phú Mĩ, Cà Mau)
• Công nghiệp lọc hóa dầu với nhà máy lọc dầu Dung Quất ( Quảng Ngãi).

b. Công nghiệp điện lực

• Tiềm năng phát triển: than, dầu trữ năng thủy điện, gió…
• Sản lượng điện tăng nhanh 5,2 tỉ kWh (1985) lên đến 52,1 tỉ kWh (2005).
• Mạng lưới tải điện: đường dây siêu cao áp 500 KV từ Hòa Bình đi Phú Lâm.
• Tiềm năng thủy điện nước ta lớn, các nhà máy phân bố ở các sông có độ dốc lớn, nguồn nước dồi dào như: sông Hồng, sông Đồng Nai, sông Xê xan,…
• Cơ sở nhiên liệu cho các nhà máy nhiệt điện miền Bắc là than ở Quảng Ninh. Miền Trung và miền Nam lại dựa vào nguồn dầu nhập nội.

2. Công nghiệp chế biến lương thực, thực phẩm

• Cơ cấu: rất đa dạng trong đó có ba nhóm ngành chính đó là chế biến sản phẩm trồng trọt, chế biến sản phẩm chăn nuôi và chế biến thủy, hải sản.
• Có nguồn nguyên liệu tại chỗ phong phú, thị trường tiêu thụ rộng lớn.
• Chiếm tỉ trọng cao trong cơ cấu giá trị sản xuất công nghiệp.
• Việc phân bố ngành công nghiệp này mang tính quy luật: phụ thuộc và nguồn nguyên liệu và thị trường.