Đề bài: Phân tích bài Hiền tài là nguyên khí của quốc gia
Phân tích bài Hiền tài là nguyên khí của quốc gia
I. Dàn ýPhân tích bài Hiền tài là nguyên khí của quốc gia
1. Mở bài
– Giới thiệu những nét khái quát về tác giả Thân Nhân Trung (Đặc điểm con người, cuộc đời,…)
– Giới thiệu khái quát về thể loại văn bia.
– Giới thiệu những nét khái quát về văn bản “Hiền tài là nguyên khí của quốc gia” (Hoàn cảnh ra đời, xuất xứ, khái quát giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật,…)
2. Thân bài
a. Vai trò quan trọng của hiền tài đối với mỗi quốc gia
– “Hiền tài”: là những người vừa học cao, tài rộng vừa có đạo đức.
– “Nguyên khí”: là khí chất ban đầu, đóng vai trò nền tảng làm nên sự sự sống còn, phát triển của mỗi sự vật.
→ Từ đó, có thể thấy rằng, người tài cao, học rộng, có đức độ chính là khí chất ban đầu làm nên sự sống còn, sự phát triển của đất nước, xã hội.
→ Người hiền tài luôn có vai trò quan trọng đối với mỗi quốc gia, họ có ảnh hưởng to lớn và quan hệ sâu sắc đến sự thịnh – suy của mỗi quốc gia, đất nước, dân tộc.
b. Những việc làm, chính sách để khuyến khích người tài của bậc minh vương
– Những việc mà các bậc minh vương, các vị vua đã thực hiện: đề cao danh tiếng, xướng danh, ghi tên ở bảng vàng, ban chức tước hay ban yến tiệc,…
→ Những việc làm đó là chưa đủ
– Biện pháp lâu dài cần thực hiện đó chính là khắc bia tiến sĩ
c. Ý nghĩa của việc cho khắc bia ghi tên tiến sĩ
– Khuyến khích nhân tài trong nhân dân, đất nước,.
– Giúp ngăn ngừa những điều ác, điều xấu trong nhân dân.
– Góp phần to lớn làm cho đất nước được giàu mạnh, hưng thịnh và phát triển bền vững lâu dài.
d. Bài học lịch sử rút ra từ việc khắc bia tiến sĩ
– Trong bất cứ thời đại nào, hiền tài luôn là “nguyên khí của quốc gia”, vì vậy, phải biết quý trọng người tài.
– Thể hiện một cách rõ nét và sâu sắc trong quan niệm về giáo dục của đất nước, của nhân dân ta, phải không ngừng phát triển giáo dục và trọng dụng người tài đức
3. Kết bài
Khái quát lại giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật của văn bản “Hiền tài là nguyên khí của quốc gia” và nêu cảm nhận của bản thân.
II. Bài văn mẫu Phân tích bài Hiền tài là nguyên khí của quốc gia
Văn miếu Quốc Tử Giám là một trong số những công trình kiến trúc độc đáo, địa điểm du lịch nổi tiếng ở nước ta. Nơi đây hiện còn lưu giữ 82 bia tiến sĩ, ghi danh những người hiền tài trong một chặng dài của lịch sử dân tộc và “Bài kí đề danh tiến sĩ khoa Nhâm Tuất, niên hiệu Bảo Đại thứ ba” của tác giả Thân Nhân Trung là một trong số đó. Đặc biệt, văn bản “Hiền tài là nguyên khí của quốc gia” trích từ tác phẩm ấy sẽ giúp chúng ta thấy rõ vai trò to lớn của hiền tài đối với lịch sử dân tộc.
Trước hết, tác giả Thân Nhân Trung đã cho người đọc thấy được vai trò to lớn, tầm quan trọng của hiền tài đối với quốc gia, dân tộc. Trong đoạn mở đầu văn bản, tác giả đã từng viết “Hiền tài là nguyên khí của quốc gia, nguyên khí thịnh thì thế nước mạnh, rồi lên cao, nguyên khí suy thì thế nước yếu, rồi xuống thấp”. Với một câu văn nhiều vế, tác giả đã cho thấy tầm quan trọng của hiền tài. Có thể dễ dàng nhận thấy rằng, “hiền tài” chính là những người vừa học cao, tài rộng vừa có đạo đức còn “nguyên khí” chính là khí chất ban đầu, đóng vai trò nền tảng làm nên sự sự sống còn, phát triển của mỗi sự vật. Từ đó, có thể thấy rằng, người tài cao, học rộng, có đức độ chính là khí chất ban đầu làm nên sự sống còn, sự phát triển của đất nước, xã hội. Hay suy rộng ra, với tác giả Thân Nhân Trung, hơn ai hết, ông muốn nhấn mạnh rằng người hiền tài luôn có vai trò quan trọng đối với mỗi quốc gia, họ có ảnh hưởng to lớn và quan hệ sâu sắc đến sự thịnh – suy của mỗi quốc gia, đất nước, dân tộc.
Không chỉ nêu lên tầm quan trọng của hiền tài, tác giả Thân Nhân Trung còn nêu lên những biện pháp để khuyến khích người hiền tài của các bậc minh vương. Trong bài viết của mình, tác giả đã kể đến những việc mà các bậc minh vương, các vị vua đã thực hiện để thể hiện sự trọng dụng, chiêu mộ người hiền tài như đề cao danh tiếng, xướng danh, ghi tên ở bảng vàng, ban chức tước hay ban yến tiệc,… Nhưng đồng thời, ông cũng chỉ ra rằng, chỉ những việc làm ấy không thôi là chưa đủ bởi khi đó tiếng tăm của bậc hiền tài chỉ được vang danh ngắn ngủi, chỉ lẫy lừng được trong một khoảng thời gian nhất định mà chưa được lưu truyền lâu dài. Vì những lí do đó, ông cũng đã nêu lên biện pháp lâu dài cần thực hiện đó chính là khắc bia tiến sĩ để tiếng tăm được lưu truyền đến muôn đời sau.
Thêm vào đó, tác giả Thân Nhân Trung còn chỉ ra và làm rõ ý nghĩa, vai trò của việc khắc bia tiến sĩ để ghi danh những người hiền tài. Ý nghĩa đó trước hết đó chính là khuyến khích nhân tài trong nhân dân, đất nước, khiến cho kẻ sĩ, cho những người có tài năng nhìn vào đó để học hỏi, noi theo và đứng ra để giúp vua, giúp nước. Cùng với đó, khắc bia tiến sĩ còn giúp ngăn ngừa những điều ác, điều xấu trong nhân dân, “kẻ ác lấy đó làm răn, người thiện theo đó mà gắng”. Cuối cùng, việc khắc bia tiến sĩ sẽ góp phần to lớn làm cho đất nước được giàu mạnh, hưng thịnh và phát triển bền vững lâu dài “dẫn việc dĩ vãng, chỉ lối tương lai, vừa để rèn giũa danh tiếng cho sĩ phu, vừa để củng cố mệnh mạch cho nhà nước”.
Đặc biệt, thông qua bài viết, tác giả cũng gợi lên trong lòng người đọc lớp lớp thế hệ sau những bài học lịch sử có ý nghĩa to lớn từ việc khắc bia, ghi danh tiến sĩ. Trước hết, trong bất cứ thời đại nào, dù ngày xưa hay ngày nay, chiến tranh hay hòa bình, người hiền tài luôn là “nguyên khí của quốc gia”, có mối quan hệ sống còn đối với sự thịnh suy của đất nước vì vậy, phải biết quý trọng người tài. Tất cả những điều này đã được thể hiện một cách rõ nét và sâu sắc trong quan niệm về giáo dục của đất nước, của nhân dân ta, phải không ngừng phát triển giáo dục và trọng dụng người tài đức.
Tóm lại, với kết cấu chặt chẽ cùng cách lập luận giàu sức thuyết phục, văn bản “Hiền tài là nguyên khí của quốc gia” do tác giả Thân Nhân Trung biên soạn đã cho chúng ta thấy được vai trò của những người hiền tài và tầm quan trọng của việc khắc bia tiến sĩ trên đất nước ta.
————————HẾT———————–
Trong bài Hiền tài là nguyên khí quốc gia, tác giả Thân Nhân Trung đã đề cao vai trò của người hiền tài và khẳng định đó chính là nhân tố duy trì sự hưng thịnh, phát triển của đất nước. Bên cạnh bàiPhân tích bài Hiền tài là nguyên khí của quốc gia, các em có thể mở rộng kiến thức về văn bản qua:Soạn văn Hiền tài là nguyên khí quốc gia, Đọc hiểu Hiền tài là nguyên khí của quốc gia, Nghị luận xã hội Hiền tài là nguyên khí quốc gia, Anh (chị) có suy nghĩ gì về tư tưởng Hiền tài là nguyên khí quốc gia.
