I. Dàn ý Phân tích khổ 3 bài Bình Ngô đại cáo
1. Mở bài
– Giới thiệu ngắn gọn tác phẩm Bình Ngô đại cáo
– Giới thiệu khái quát nội dung cần nghị luận: Khổ 3 của tác phẩm
2. Thân bài
* Khẳng định nhân tố quan trọng hàng đầu trong cuộc khởi nghĩa đó là chủ soái Lê Lợi:
– Là người anh hùng yêu nước thương dân, có lòng tự tôn dân tộc, sự căm ghét giặc ngoại xâm sâu sắc “Ngẫm thù lớn… không cùng sống”
– Lòng kiên trì, bền bỉ “Nếm mật nằm gai… mười mấy năm trời” để xây dựng lực lượng
– Khả năng thu phục quân hùng, biết coi trọng nhân tài “Cỗ xe cầu hiền… phía tả”
– Lòng quyết tâm đánh đuổi giặc ngoại xâm dẫu còn nhiều gian khó “Tấm lòng… phía Đông”
* “Tường thuật” lại cuộc khởi nghĩa Lam Sơn
– Giai đoạn đầu của cuộc khởi nghĩa:
+ Sự chênh lệch về mọi mặt so với quân giặc
+ Thiếu người hiền tài ra giúp nước “Tuấn kiệt như sao buổi sớm/ Nhân tài như lá mùa thu”, thiếu binh sĩ tham gia khởi nghĩa giết giặc
+ Lương thực cạn kiệt, quân đội thưa thớt, giặc vẫn hoành hành ngang dọc ngày đêm
=> Khó khăn chồng chất khó khăn nhưng sĩ khí quân ta áp đảo kẻ thù, đồng lòng, đoàn kết, lạc quan.
– Giai đoạn quân ta phản công:
+ Trận thắng đầu tiên mở ra trường kì thắng lợi thật vang dội: “Trận Bồ Đằng… chẻ tro bay”
+ Các trận thắng tiếp theo ở Đông Đô, Tây Kinh: “Ninh Kiều máu chảy thành sông… nhơ để ngàn năm”
=> Hình ảnh có phần ghê rợn nhưng diễn tả chân thực hình ảnh những trận đánh lịch sử
– Hình ảnh quân ta hùng dũng, càng đánh lại càng hăng, đánh cho giặc tan tác, tuy thắng nhưng không đuổi cùng giết tận mà đã cho giặc một con đường lui, cấp thuyền, cấp ngựa cho chúng về nước => Tinh thần nhân nghĩa và kế sách hòa hoãn sáng suốt, tránh mối hiểm họa sau này của cha ông.
– Hình ảnh của giặc:
+ Hèn nhát “nghe hơi mà mất vía”, ham sống sợ chết “nín thở cầu thoát thân”, “bó tay để đợi bại vong… lực kiệt”… khác xa với hình ảnh ngang ngược hung hăng trước đó
+ Kẻ chịu”bêu đầu”, kẻ “đành bỏ mạng”, tên Vương Thông muốn gỡ thế nguy khốn nhưng “lửa cháy lại càng cháy”
+ “Liễu Thăng cụt đầu; Lương Minh bại trận tử vong; Lí Khánh cùng kế tự vẫn”…
+ Quân giặc đầu hàng, giẫm đạp lên nhau xin bỏ trốn…
* Nghệ thuật được sử dụng trong khổ thơ này:
– Nghệ thuật cường điệu, phóng đại
– Bút pháp tương phản, đối lập.
3. Kết bài
– Khẳng định lại giá trị nội dung và nghệ thuật khổ 3 bài Bình Ngô đại cáo.
– Nêu suy nghĩ, cảm xúc của bản thân sau khi học xong đoạn trích.
II. Bài văn mẫuPhân tích khổ 3 bài Bình Ngô đại cáo
Bình Ngô đại cáo không chỉ là một văn kiện nhằm tuyên ngôn nền độc lập của Đại Việt, tuyên ngôn về quyền quyền sống của con người mà nó còn là khúc thiên anh hùng ca về cuộc kháng chiến của quân dân ta trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn chống quân Minh xâm lược. Ở đó, ta thấy hiện lên thật chân thực và hào hùng những trận đánh đi vào lịch sử, những trận đánh khiến địch máu chảy đầu rơi cả trăm năm sau vẫn còn kinh hãi, cũng thấy được cái tinh thần nhân nghĩa, nhân đạo của chủ, tướng nhà Lê.
Trong Bình Ngô đại cáo, trước hết phải nhắc đến nhân tố quan trọng hàng đầu trong cuộc khởi nghĩa đó là chủ soái Lê Lợi. Nguyễn Trãi miêu tả ông là người anh hùng có lòng yêu nước thương dân, lòng tự tôn dân tộc sâu sắc, thế nên ông căm ghét giặc Minh vô cùng “Ngẫm thù lớn há đội trời chung/Căm giặc nước thề không cùng sống”, ghét đến độ phải một mất một còn, ta và địch buộc một bên phải tiêu vong. Đó chính là nguyên nhân, là tiền đề đầu tiên để vị lãnh tụ Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa chốn Lam Sơn, lấy nơi hoang dã làm căn cứ nương mình, chờ thời cơ diệt giặc. Hơn thế nữa, Lê Lợi còn hội tụ rất nhiều yếu tố khác để trở thành vị lãnh tụ đáng kính bao gồm lòng kiên trì bền bỉ “Nếm mật nằm gai/chốc đà mười mấy năm trời” để xây dựng lực lượng…(Còn tiếp)
>> Xem bài mẫu đầy đủPhân tích khổ 3 bài Bình Ngô đại cáotại đây.
