Câu 1: Theo anh (chị) bài thơ này có thể chia thành mấy đoạn? Nội dung của mỗi đoạn là gì?
Trả lời:
– Có thể chia bài thơ thành 3 phần:
+ Phần 1: (Câu 1,2):nỗi đau mất bạn.
+ Phần 2: (Câu 3 đến câu 22):hồi tưởng kỉ niệm.
+ Phần 3: (Còn lại):nỗi đau đớn, trống trải trong hiện tại.
Câu 2: Tình bạn thắm thiết, thuỷ chung giữa hai người được thể hiện như thế nào? (Chú ý diễn biến tâm trạng của tác giả: nỗi đau đớn lúc nghe tin bạn qua đời, sống lại những kỉ niệm trong tình bạn, nỗi trống vắng khi bạn mất.)
Trả lời:
– Cách xưng hô thân thiết kính trọng:bác Dương – tôi.
– Nỗi đau đớn, bàng hoàng khi bạn mất:thôi đã thôi rồi(nói giảm nói tránh, điệp từthôi).
– Giọng điệu tê tái, trầm lắng, buồn thương:man mác, ngậm ngùi(từ láy).
– Những kỉ niệm gắn bó thắm thiết giữa đôi bạn:
+ Khi còn trẻ: đồng môn cùng thi cử đỗ đạt (từ thuở đăng khoa), cùng vãn cảnh (chơi nơi dặm khách), cùng nghe hát ả đào, cùng thưởng rượu ngon, cùng làm thơ, cùng khốn khổ khi đất nước lâm cảnh hoạn nạn.
+ Khi về già: cùng tuổi cao sức yếu (bác già tôi cũng già rồi),cùng mang nặng tâm sự thời thế (biết thôi thôi thế thì thôi mới là), niềm vui gặp bạn (cầm tay hỏi hết xa gần/…chưa can).
– Nỗi tiếc thương, trống trải:
+ Đau đớn nhưchân tay rụng rời.
+Trách bạn vội lìa xasao vội vàng đã mải lên tiên.
+Nỗi cô đơn trống vắng khi mất bạn (không uống rượu, không làm thơ,Giường kia treo cũng hững hờ/ Đàn kia gảy cũng ngẩn ngơ tiếng đànvì thiếu bạn).
Câu 3: Đây là một bài thơ có nghệ thuật tu từ đặc sắc. Hãy phân tích những biện pháp nghệ thuật tu từ thể hiện nỗi trống vắng của nhà thơ khi bạn qua đời.
Trả lời:
– Điệp từkhông(6 lần):
+ Nhấn mạnh hiện thực đau xót là bạn đã đã không còn nữa.
+ Thể hiện khoảng trống lớn lao trong cuộc sống và tâm hồn nhà thơ khi bạn không còn nữa.
– Sử dụng điển tích điển cố:
+ Giường treogợi câu chuyện của Trần Phồn, Từ Trĩ;
+ Đàn kiagợi câu chuyện của Bá Nha, Tử Kì.
– Thể thơ song thất lục bát cùng giọng điệu du dương, da diết.
