Khi thả một quả bóng xuống đất, mỗi lần quả bóng nảy lên, chúng ta thấy độ cao của quả bóng giảm dần, cuối cùng không nảy lên nữa. Trong hiện tượng này rõ ràng cơ năng đã giảm dần. Vậy cơ năng đã biến mất hay chuyển thành một dạng năng lượng khác?
Chúng ta cùng tìm hiểu về nhiệt năng là gì? nhiệt lượng là gì? cách làm thay đổi nhiệt năng? để có thể giải đáp cho câu hỏi trên qua bài viết dưới đây.
I. Nhiệt năng
– Nhiệt năng là gì?Nhiệt năng của một vật là tổng động năng của các phân tử cấu tạo nên vật.
–Nhiệt năng có quan hệ chặt chẽ với nhiệt độ: Nhiệt độ của vật càng cao thì các phân tử cấu tạo nên vật chuyển động càng nhanh và nhiệt năng của vật càng lớn.
II. Cách làm thay đổi nhiệt năng
Nhiệt năng của vật có thể thay đổi bằng 2 cách:
•Thực hiện công: Ví dụ như chà xát đồng tiền xu xuống mặt bàn
• Truyền nhiệt: Ví dụ nhưthả đồng tiền xu vào nước nóng
III. Nhiệt lượng
– Nhiệt lượng là gì?Nhiệt lượng là phần nhiệt năng mà vật nhận thêm được hay mất bớt đi trong quá trình truyền nhiệt. Đơn vị của nhiệt năng và nhiệt lượng là Jun (J).
IV. Câu hỏi và vận dụng
* Câu C1 trang 74 SGK Vật Lý 8:Các em hãy nghĩ ra một thí nghiệm đơn giản để chứng tỏ khi thực hiện công lên miếng đồng, miếng đồng sẽ nóng lên.
* Lời giải:
– Cọ xát miếng đồng nhiều lần lên nền nhà khi đó miếng đồng sẽ nóng dần lên.
– Dùng búa đập lên miếng đồng nhiều lần, miếng đồng sẽ nóng lên.
* Câu C2 trang 75 SGK Vật Lý 8:Các em hãy nghĩ ra một thí nghiệm đơn giản để minh họa việc làm tăng nhiệt năng của một vật bằng cách truyền nhiệt.
* Lời giải:
– Đặt miếng đồng lên nắp một nồi nước đang sôi, sau một thời gian, miếng đồng sẽ nóng lên.
* Câu C3 trang 75 SGK Vật Lý 8:Nung nóng một miếng đồng rồi thả vào một cốc nước lạnh. Hỏi nhiệt năng của miếng đồng và của nước thay đổi như thế nào? Đây là sự thực hiện công hay truyền nhiệt?
* Lời giải:
– Nhiệt năng của miếng đồng sẽ giảm và nhiệt năng của nước tăng. Đây là sự truyền nhiệt.
* Câu C4 trang 75 SGK Vật Lý 8:Xoa hai bàn tay vào nhau ta thấy nóng lên. Trong hiện tượng này đã có sự chuyển hóa năng lượng từ dạng nào sang dạng nào? Đây là sự thực hiện công hay truyền nhiệt?
* Lời giải:
– Hiện tượng này đã có sự chuyển hóa năng lượng từ cơ năng sang nhiệt năng. Đây là sự thực hiện công.
* Câu C5 trang 75 SGK Vật Lý 8:Hãy dùng những kiến thức đã học trong bài để giải thích hiện tượng nêu ra ở đầu bài.
“Trong thí nghiệm về thả quả bóng rơi (H.21.1), mỗi lần quả bóng nảy lên, độ cao của nó lại giảm dần. Cuối cùng không nảy lên được nữa. Trong hiện tượng này rõ ràng là cơ năng đã giảm dần. Vậy cơ năng đã biến mất hay đã chuyển thành một dạng năng lượng khác?”
* Lời giải:
– Do va chạm với mặt đất (thực hiện công) mà cơ năng đã chuyển hóa thành nhiệt năng làm nóng quả bóng và mặt đất (ở chỗ và va chạm) chứ không mất đi.
Hy vọng qua bài viết về nhiệt năng là gì? nhiệt lượng là gì? cách làm thay đổi nhiệt năng ở trên giúp ích cho các em. Mọi góp ý và thắc mắc các em hãy để lại bình luận dưới bài viết để TH Văn Thủyghi nhận và hỗ trợ, chúc các em học tốt.
