Trong nền văn học trung đại Việt Nam, Hồ Xuân Hương là một hiện tượng đặc biệt, được đánh giá cao về khí chất và bản lĩnh nhưng cuộc đời bà là những chuỗi ngày bất hạnh. Hãy cùng THCS Hưng Bình đi sâu tìm hiểu về nữ thi sĩ thơ nôm tài năng hơn người này qua bài viết dưới đây nhé.
Hồ Xuân Hương là ai?
Theo Wikipedia, Hồ Xuân Hương là một thi sĩ sống ở giai đoạn cuối thế kỷ XVIII và đầu thế kỷ XIX, mà hiện tại vẫn khiến nhiều học giả tranh cãi.
Trong nền văn học trung đại Việt Nam, Hồ Xuân Hương được xem là một hiện tượng đặc biệt, dù là thân phận nữ nhi nhưng được đánh giá cao về khí chất và bản lĩnh.
Hồ Xuân Hương là một phụ nữ thông minh, sắc sảo, được mệnh danh là “Bà chúa thơ Nôm” bởi những sáng tác để đời của mình.
Tiểu sử của Hồ Xuân Hương
Hồ Xuân Hương sinh năm 1772 mất năm 1822 là con gái của Hồ Phi Diễn 胡丕演 (1703-1786). Quê quán ở làng Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An. Bà có tên thật là Hồ Phi Mai hay còn có nghĩa là Hoa mai bay trên hồ. Thân phụ của bà là Hồ Sĩ Danh, thân mẫu tên Hà Thị, người trấn Hải Dương.
Năm 13 tuổi, sau khi thân phụ mất thì Hồ Xuân Hương theo mẹ về làng Thọ Xương đi học. Bà có một tuổi thơ êm đềm ở dinh thự Cổ Nguyệt đường ven hồ Tây, khi ấy đây được xem là nơi xa hoa bậc nhất Đàng Ngoài.
Thuở nhỏ, Hồ Xuân Hương đã nổi tiếng là chăm chỉ, thông minh và có tài làm thơ xuất chúng hơn người.
Sinh ra và lớn lên trong giai đoạn xã hội phong kiến Việt Nam có nhiều điều bất công lạc hậu và nhiều lần chứng kiến cảnh người phụ nữ bị chà đạp với tư tưởng trọng nam khinh nữ đã ảnh hưởng không nhỏ đến tư tưởng sáng tác của nữ thi sĩ.
Mặc dù xinh đẹp, giỏi giang, sắc sảo nhưng đúng như người ta nói lẽ đời “hồng nhan bạc phận”. Hồ Xuân Hương sau hai lần đò lại phải chịu kiếp lấy chồng chung rồi cuối cùng lại về với phòng không nhà trống.
Gia thế của Hồ Xuân Hương
Mặc dù vẫn còn nhiều tranh cãi về gia thế cũng như tiểu sử của thi sĩ Hồ Xuân Hương nhưng được biết bà có một tuổi thơ êm đềm ở dinh thự Cổ Nguyệt đường ven hồ Tây, khi ấy đây được xem là nơi xa hoa bậc nhất Đàng Ngoài.
Dù không phải trải qua những quy định hà khắc như các thiên kim tiểu thư của các gia đình gia giáo khác nhưng Hồ Xuân Hương vẫn hội tụ được đầy đủ tố chất thông minh và bản lĩnh hơn người khiến ai ai cũng phải kính nể.
Đường tình duyên đầy trắc trở của Hồ Xuân Hương
Nhiều người cho rằng, vì Hồ Xuân Hương Quá đào hoa nên tình duyên mới trắc trở. Thật vậy, dù là một người thông minh, sắc sảo lại có tính nghệ sĩ nhưng nữ thi sĩ lại có một cuộc đời đầy rẫy những gian truân.
Một số sử sách cho rằng thời còn trẻ, Hồ Xuân Hương bị mẹ ép phải lấy cường hào Tổng Cóc đã dốt nát lại có tính ăn chơi bạt mạng, sau một lần đánh bạc thua nhẵn túi, gia sản khánh kiệt nên tiếc của mà chết.
Khi đó, Hồ Xuân Hương đã làm bài thơ nổi tiếng “Khóc Tổng Cóc” với những lời lẽ trào phúng để nói về người chồng không ra gì này.
Sau khi góa chồng, Hồ Xuân Hương trở về và mở quán nước làm kế sinh nhai rồi sau đó lại trở thành vợ lẽ của ông Phủ Vĩnh tường.
Và đây cũng chính là cảm hứng để nữ thi sĩ sáng tác ra bài thơ “Lấy chồng chung” một phần để thương thay cho phận mình một phần để chỉ trích xã hội cũ.
Nhiều nhà nghiên cứu cho rằng Hồ Xuân Hương đã mất sau chồng bà vài năm, cuộc sống đơn côi lẻ loi nhưng lại tự do, phóng khoáng.
Vì sao Hồ Xuân Hương được suy tôn là bà chúa thơ Nôm?
Có lẽ những bi kịch trong cuộc đời đã giúp cho Hồ Xuân Hương trở thành một người phụ nữ mạnh mẽ và bản lĩnh hơn người.
Trong lịch sử văn học Việt Nam, Hồ Xuân Hương là hiện tượng rất độc đáo nhà thơ phụ nữ viết về phụ nữ, trào phúng mà trữ tình, đậm đà chất văn học dân gian từ đề tài, cảm hứng đến ngôn ngữ, hình tượng.
Trong mỗi sáng tác của nữ thi sĩ Hồ Xuân Hương, ta đều nhìn thấy được tiếng nói thương cảm đối với người phụ nữ, là sự khẳng định, đề cao vẻ đẹp và khát vọng của họ.
Nét phóng túng và tiềm ẩn trong thơ của Hồ Xuân Hương luôn gây nguồn cảm hứng vô tận cho hậu thế.
Trong suốt cả cuộc đời, Hồ Xuân Hương đã để lại cho đời trên dưới 40 bài thơ gồm 24 bài chữ Hán và 26 bài chữ nôm. Chính vì vậy, nhà thơ Xuân Diệu đã ưu ái và tôn trọng dành cho bà danh hiệu “Bà chúa thơ Nôm”.
Những tác phẩm nổi tiếng của Hồ Xuân Hương
Sau đây là tuyển tập 10 bài thơ hay nhất của Hồ Xuân Hương:
- Thơ tự tình
- Lấy chồng chung
- Đánh đu
- Bánh trôi nước
- Canh khuya
- Đánh cờ
- Quả mít
- Vịnh cái quạt
- Cảnh thu
- Vấn nguyệt
Trên đây là những chia sẻ của THCS Hưng Bình để giúp bạn đọc hiểu rõ về nữ thi sĩ nổi tiếng Hồ Xuân Hương. Nếu thấy hay thì đừng quên Like và Share để THCS Hưng Bình có thêm động lực mang đến cho bạn nhiều kiến thức thú vị hơn nữa nhé.
