Giải bài 34: Crom và hợp chất của crom

A – KIẾN THỨC TRỌNG TÂM

I. Vị trí trong bảng tuần hoàn, cấu hình electron

• Crom ở ô số 24, thuộc nhóm VIB, chu kì 4 của bảng tuần hoàn.
• Cấu hình electron:  [Ar]3d⁵4s¹.

II. Tính chất vật lí

• Crôm có màu trắng bạc, rất cứng ( độ cứng thua kim cương)
• Khó nóng chảy, là kimloại nặng, d = 7,2 g/cm³.

III. Tính chất hóa học

• Có tính khử mạnh hơn sắt. Trong hợp chất crom có số oxi hóa biến đổi từ +1 đến +6.

1. Tác dụng với phi kim

• Tác dụng với các phi kim cở nhiệt độ cao trừ flo

4Cr  +  3 O₂  →(t^o)   2 Cr₂O₃

2Cr   +   3Cl₂  →(t^o)  2 CrCl₃

2. Tác dụng với nước: không tác dụng với nước do có màng oxit bảo vệ.

3. Tác dụng với axit: tạo thành muối crom (II)

Cr  +  2HCl  →  CrCl₂   +   H₂

Chú ý: Crom thụ động trong axit H₂SO₄ và HNO₃ đặc, nguội

IV. Hợp  chất của crom

1. Hợp  chất crom (III).

• Crôm (III) oxit: Cr₂O₃   ( màu lục thẩm)
• Cr₂O₃  là oxit lưỡng tính, tan trong axit và kiềm đặc.
• Crôm (III) hidroxit: Cr(OH)₃   là chất rắn màu xanh nhạt.
• Cr(OH)₃ là hidroxit lưỡng tính

        Cr(OH)₃  + NaOH  →  Na[Cr(OH)₄]            

Cr(OH)₃ +  3HCl  → CrCl₃  +   3H₂O

• Ở trạng thái số oxi hóa trung gian Cr³⁺ vừa có tính oxi hóa vừa có tính khử.

2. Hợp chất crom (VI)

• Crôm (VI) oxit: CrO₃
• Là chất rắn màu đỏ.
• CrO₃ là chất oxi hoá rất mạnh

2CrO₃ + 2 NH₃ →  Cr₂O₃  +N₂  +3 H₂O

• CrO₃ là một oxit axit, tác dụng với H₂O tạo ra hỗn hợp 2 axit.

CrO₃   +  H₂O   →  H₂CrO₄ : axit cromic

2CrO₃  + H₂O  →  H₂Cr₂O₇ : axit đi cromic

• Muối crom (VI)
• Là những hợp chất bền
• Muối crômat: Na₂CrO₄,…là những hợp chất có màu vàng của ion CrO₄^2-.
• Muối đicrômat: K₂Cr₂O₇… là muối có màu da cam của ion Cr₂O₇^2-.
• Giữa ion CrO₄^2- và ion Cr₂O₇^2- có sự chuyển hoá lẫn nhau theo cân bằng.

 Cr₂O₇^2-  +  H₂O  → 2CrO₄^2-  +  2H⁺

(da cam)                            (vàng)