Giải bài 30: Thực hành – Tính chất của natri, magie, nhôm và hợp chất của chúng

Nội dung bài học gồm hai phần:

• Lý thuyết tính chất hóa học của natri, magie, nhôm và các hợp chất của chúng
• Giải các thí nghiệm trong SGK

A. Lý thuyết

1. Tính chất hóa học của natri và hợp chất của natri

a, Na có tính khử mạnh: Na → Na⁺ + e 

Ví dụ: 

• Cháy trong oxi: 2Na + O₂ → Na₂O₂  (natri peoxit)     
• Tác dụng với nước: 2Na + 2H₂O → 2NaOH + H₂
• Tác dụng với dung dịch axit: 2Na + 2HCl → 2NaCl + H₂

b, Hợp chất của Natri

• NaOH: Là bazơ mạnh tan nhiều trong nước và tỏa nhiệt

NaOH  → Na⁺ + OH^– 

• NaHCO₃: là hợp chất lưỡng tính

Tác dụng với axit: NaHCO₃ + HCl → NaCl + CO₂ + H₂O

Tác dụng với bazơ: NaHCO₃ + NaOH → Na₂CO₃ + H₂O

2. Tính chất hóa học của Magie 

 Mg có tính khử mạnh: Mg → Mg²⁺ + 2e 

Ví dụ:

• Tác dụng với phi kim: 2Mg + O₂ → 2MgO
• Tác dụng với axit loãng: Mg + 2HCl → MgCl₂ + H₂↑
• Tác dụng chậm với nước ở nhiệt độ thường.

3. Tính chất hóa học của nhôm và hợp chất của nhôm

a, Al có tính khử mạnh: Al → Al³⁺ + 3e 

Ví dụ: 

• Tác dụng với halogen: 2Al + 3Cl₂ → 2AlCl₃

• Tác dụng với axit: 2Al + 6H⁺ _(loãng) → 2Al³⁺ + 3H₂

                         2Al + 6H₂SO_{4 (đặc, nóng)}  →  Al₂(SO₄)₃ + 3SO₂ + 6H₂O    

• Tác dụng với kim loại: Al + M₂O_n  $\overset{t^{0}}{\rightarrow}$  Al₂O₃ + M
• Tác dụng với dung dịch kiềm giải phóng khí H₂ : 2Al + 2NaOH + 2H₂O → 2NaAlO₂ + 3H₂O
• Tác dụng với nước: Bề mặt nhôm có lớp oxit bền không cho nước và khí thấm qua.

b, Hợp chất quan trọng của nhôm

• Nhôm oxit (Al₂O₃) là oxit  lưỡng tính:

Al₂O₃ + 6HCl → 2AlCl₃  +  3 H₂O

Al₂O₃ + 2NaOH  → 2NaAlO₂ + H₂O

• Nhôm hidroxit – Al(OH)₃: Là chất kết tủa keo, màu trắng, là hidroxit lưỡng tính

Al(OH)₃ + 3HCl → AlCl₃ + 3H₂O 

Al(OH)₃ + NaOH → NaAlO₂ + 2H₂O 

B. Giải các thí nghiệm SGK trang 135