Ẩn dụ là một phép tu từ được sử dụng phổ biến trong văn học Việt Nam. Vậy nhưng, nhiều người vẫn không biết ẩn dụ là gì? Cách tạo nên một câu ẩn dụ hay chinh phục giáo viên? Sự khác nhau giữa hai phép ẩn dụ và hoán dụ. Nếu bạn đang không biết những điều này. Vậy thì mời bạn cùng theo dõi bài viết của THCS Hưng Bình để khám phá ẩn dụ là gì và bí quyết để có một câu ẩn dụ đúng và hay nhé!
Ẩn dụ là gì?
Ẩn dụ là gì?
Theo định nghĩa trong sách giáo khoa tiếng Việt, ẩn dụ là gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên sự vật, hiện tượng khác có nét tương đồng với nó.
Sau khi biết ẩn dụ là gì, nếu bạn vẫn còn đang mơ hồ không hiểu rõ thì hãy cùng THCS Hưng Bình quan sát ví dụ sau đây nhé:
“Dưới trăng quyên đã gọi hè
Đầu tường lửa lựu lập lòe đơm bông”
Trả lời: “Lửa lựu lập lòe” là hình ảnh ẩn dụ cho “những bông hoa lựu đỏ mọc lấp ló trong những đám lá cây như những đốm lửa”.
Phân loại ẩn dụ
Hiểu rõ ẩn dụ là gì thì THCS Hưng Bình mời bạn đọc xem tiếp, tìm hiểu rõ hơn về các loại ẩn dụ. Để viết một câu ẩn dụ thì cần phải phân biệt đó là loại ẩn dụ nào.
Trong phép tu từ ẩn dụ, có 4 loại ẩn dụ chính:
Ẩn dụ hình thức: là cách viết dựa vào các điểm tương đồng, giống nhau trong sự vật hiện tượng.
Ẩn dụ cách thức: là hình thức đặt vấn đề theo nhiều cách khác nhau
Ẩn dụ phẩm chất: là sự tương đồng về phẩm chất trong các sự vật, hiện tượng.
Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác: là sự chuyển đổi cảm giác dựa trên sự tương đồng của các giác quan. Chuyển từ cảm giác này sang cảm giác khác.
Đối thoại theo lối ẩn dụ là gì?
Đối thoại theo lối ẩn dụ là cách viết những câu văn, nói những câu nói có sử dụng biện pháp tu từ ẩn dụ. Cách sử dụng này sẽ giúp bạn ngày càng vận dụng thành thạo pháp ẩn dụ và góp phần tạo nên những câu văn hay.
Nếu bạn đã biết ẩn dụ là gì và muốn viết một câu ẩn dụ hay. Bạn hãy áp dụng phép ẩn dụ theo hình thức đối thoại.
Các biện pháp tu từ là gì?
Các biện pháp tu từ là cách sử dụng ngôn ngữ nhưng ở mức nghệ thuật hơn, hấp dẫn và sâu sắc hơn. Trong tiếng Việt, có một số biện pháp tu từ thường gặp như là: nhân hóa, so sánh, ẩn dụ, hoán dụ,…
Việc vận dụng các biện pháp tu từ trong câu văn vô cùng quan trong. Bởi các phép tu từ sẽ giúp câu văn tăng sức gợi hình, gợi cảm, gây ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc.
Tác dụng của ẩn dụ là gì?
Ẩn dụ có một tầm quan trọng vô cùng trong câu văn. Biện pháp tu từ ẩn dụ giúp câu văn tăng sức gợi hình, gợi cảm trong diễn đạt tạo nên một ấn tượng tốt trong lòng người đọc.
Nếu sau khi tìm hiểu ẩn dụ là gì? Bạn cảm thấy thật khó vận dụng, bạn không muốn luyện tập sử dụng phép tu từ này. Vậy thì hãy để THCS Hưng Bình phân tích sự khác biệt giữa câu văn có phép ẩn dụ và không phép ẩn dụ cho bạn nhé!
Cách viết thứ 1: Diễn đạt bình thường, không phép ẩn dụ
Bác Hồ mái tóc bạc
Đốt lửa cho anh nằm
Cách viết thứ 2: Diễn đạt có sử dụng phép ẩn dụ
Người cha mái tóc bạc
Đốt lửa cho anh nằm
Trả lời: Nhìn vào hai hình thức viết, bạn có thể thấy rằng ở cách viết thứ 2 giúp câu văn trở nên tình cảm, có tính cảm xúc sâu sắc hơn là cách viết thứ 1.
Phân biệt ẩn dụ và hoán dụ
Sau khi biết hoán dụ và ẩn dụ là gì. Nhiều bạn học sinh cảm thấy khá rối, nhầm lẫn giữa hai phép tu từ này. Hiểu rõ điều đó, THCS Hưng Bình xin gửi đến bí quyết phân biệt ẩn dụ và hoán dụ chỉ trong vài phút.
Hoán dụ là gì?
Hoán dụ là gọi tên sự vật, hiện tượng, khái niệm bằng tên của sự vật, hiện tượng, khái niệm khác có quan hệ gần gũi với.
Ví dụ: Làng xóm ta xưa kia lam lũ quanh năm mà vẫn quanh năm đói rách. Làng xóm ta ngày nay bốn mùa nhộn nhịp cảnh làm ăn tập thể.
Trả lời: Làng xóm ta là hình ẩn hoán dụ cho người dân, với mối quan hệ vật chứa đựng và vật bị chứa đựng.
Sự khác nhau giữa ẩn dụ và hoán dụ:
Có nhiều bạn dù đã thuộc lòng ẩn dụ là gì, hoán dụ là gì. Thế nhưng vẫn không cách nào phân biệt được ẩn dụ và hoán dụ khác nhau như thế nào.
Ẩn dụ: Dựa vào quan hệ tương đồng (liên tưởng), cụ thể là tương đồng về: hình thức, cách thức thực hiện, phẩm chất, cảm giác.
Hoán dụ: Dựa vào quan hệ tương cận, gần gũi, cụ thể là bộ phận – toàn thể, vật chứa đựng – vật bị chứa đựng, dấu hiệu của sự vật – sự vật, cụ thể – trừu tượng.
Cho 10 ví dụ về ẩn dụ
Để hiểu ẩn dụ là gì rõ nhất thì cần phải luyện tập nhiều. THCS Hưng Bình xin gửi đến bạn một số câu ví dụ về ẩn dụ để bạn tham khảo nhé!
Câu 1: Tôi có dịp được về thăm làng Sen nơi quê Bác. Nơi ấy, có những hàng râm bụt thắp lên ngọn lửa hồng.
Trả lời: “thắp” là hình ảnh ẩn dụ của “nở hoa”, “ngọn lửa hồng” là hình ảnh ẩn cho những bông hoa sắc đỏ.
Câu 2: Sau đợt mưa dầm, nhìn con sông vui như thấy nắng giòn tan, vui như mở hội khua chiêng.
Trả lời: “giòn tan” là hình ẩn dụ của “cái bánh”, “nắng” đây là hình thức ẩn dụ chuyển đổi cảm giác, không thể dùng vị giác để cảm nhận mà phải dùng thị giác.
Câu 3: “Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng”
(Thanh Hải, Mùa xuân nho nhỏ)
Trả lời: “con chim chiền chiện” là hình ảnh ẩn dụ cuộc sống mới của người dân
“hót” là hình ảnh ẩn dụ “tiếng reo vui của con người”
“giọt” là hình ảnh ẩn dụ “thành quả cách mạng và công cuộc xây dựng đất nước”
“hứng” là hình ảnh ẩn dụ “trân trọng thành quả cách mạng.
Câu 4: “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”
Trả lời: “quả” là hình ảnh ẩn dụ của sự thụ hưởng, thành quả”
“kẻ trồng cây” là hình ảnh ẩn dụ của “người lao động đã tạo nên thành quả ấy”
Câu 5: “Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng”
Trả lời: “mực” là hình ảnh ẩn dụ chỉ “những điều xấu”
“đen” là hình ảnh ẩn dụ chỉ “những loại người xấu trong xã hội”
“đèn” là hình ảnh ẩn dụ chỉ “những điều tốt”
“sáng” là hình ảnh dụ chỉ “những người tốt trong xã hội”
Câu 6:
“Ngoài thềm rơi chiếc lá đa
Tiếng rơi rất mỏng như là rơi nghiêng”
Trả lời: Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác giúp người đọc cảm nhận được rõ rệt âm thanh của tiếng rơi.
Câu 7:
“Gặp đây mận mới hỏi đào,
Vườn hồng đã có ai vào hay chưa
Mận hỏi thì đào xin thưa,
Vườn hồng có lối nhưng chưa ai vào.”
Trả lời: “Mận”, “đào” là hình ảnh ẩn dụ của “đôi nam nữ”
Câu 8: Gấu yêu của ba, ba thương con lắm.
Trả lời: “Gấu” là hình ảnh ẩn dụ của “đứa con”
Câu 9:
“Tiếc thay một đóa trà mi
Con ong đã tỏ đường đi lối về”
Trả lời: “đóa trà mi” là hình ẩn dụ “thân phận của nàng Kiều”
Câu 10: Trong góc lớp tôi có một chú vẹt
Trả lời: “chú vẹt” là hình ảnh ẩn dụ “một bạn học sinh nói nhiều”
Bài viết trên đây đã giải đáp những thắc mắc ẩn dụ là gì, các loại ẩn dụ. Sự khác nhau giữa ẩn dụ và hoán dụ. Mong rằng bài viết ẩn dụ là gì của THCS Hưng Bình gửi đến sẽ giải đáp được tất cả thắc mắc của bạn đọc. Đặc biệt, đừng quên ủng hộ những bài viết tiếp theo của THCS Hưng Bình bạn nhé.
